Prokrastynacja – czym jest i jak z nią walczyć?

Często jest tak, że mamy do wykonania jakąś czynność lub do załatwienia ważną sprawę, jednak zostawiamy to na ostatnią chwilę. Czy to przez brak motywacji, lenistwa lub zapomnienia. Możesz również wychodzić z założenia, że wszystkie sprawy zaczekają, a ty w spokoju poprzeglądasz sobie Internet. Taka tendencja, nazywana jest prokrastynacją.

Co to jest prokrastynacja?

Termin prokrastynacja oznacza nałogowe odwlekanie w czasie rzeczy ważnych do zrobienia. Tym samym, odkładamy wszelkie istotne czynności do wykonania na później, przez co ich efektywność spada, ponieważ nie mamy wystarczającej ilości czasu na ich wykonanie. W efekcie zwiększa się nasz poziom stresu, co może doprowadzić do różnych, poważnych chorób, np. wrzodów żołądka lub nerwicy.

Z prokrastynacją mogą wiązać się pewne lęki, które zdecydowanie utrudniają nam wykonywanie zadań:

• Lęk przed porażką sprawia, że nie podejmujemy żadnego działania do momentu, w którym jest już zbyt późno na jego wykonanie, przez co mamy usprawiedliwienie na nasze niepowodzenie.
• Lęk przed sukcesem oznacza, że boimy się reakcji społeczeństwa na nasze osiągnięcia, które mogą spowodować większe wymagania wobec nas.
• Lęk przed izolacją to próba zwrócenia na siebie uwagi najbliższych oraz oczekiwanie od nich ratunku w przypadku wykonywania jakiegoś działania.

Przeczytaj również: Jak napisać skuteczną reklamę produktu?

Przyczyny prokrastynacji

Istnieje kilka przyczyn, które mogą wpływać na prokrastynację. Ich źródło często odnajduje się w podłożu psychologicznym.

• Surowe wychowanie – jeśli dziecko nie potrafiło sprzeciwić się rodzicom, tym samym nie nauczyło się asertywności, zachowanie prokrastynacji może oznaczać formę buntu w jego dorosłym już życiu.
• Waga zadania – większą skłonność do prokrastynacji mają osoby, które mają do wykonania jakieś duże, ważne zadanie. Takie osoby często nie wierzą, że uda im się doprowadzić wyznaczone zadanie do końca, ponieważ nie umieją zaplanować sobie dnia, w którym zawarty będzie czas na działanie. Brak motywacji i czasu sprawia, że cel nie jest osiągalny, tym samym nie warto w ogóle się go podejmować.
• Krytyczna ocena siebie samego – bierze się to z braku wiary we własne możliwości i umiejętności, przez co takie osoby decydują się na porzucenie danego zadania, nawet go nie rozpoczynając.
• Brak zaplanowanej przyszłości – na prokrastynację wpływa również nieposiadanie planów na życie. Kiedy dana osoba nie dąży do czegoś, łatwiej jest jej wtedy porzucić zadanie, ponieważ uważa, że wykonanie go nie wpłynie na jej życie.

Jak radzić sobie z prokrastynacją?

Oto pewne techniki, które pomogą ci zmniejszyć poziom odwlekania czegoś w czasie.

• Nauka organizacji czasu – wyznacz w ciągu dnia ramy czasowe, w których będziesz wykonywał dane zadanie. Ważne jest również, abyś podzielił dane zlecenie na mniejsze, które możesz wykonać w danym czasie. Przez to, będziesz wiedział co musisz zrobić w danym dniu, co pomoże tobie w byciu bardziej dokładnym.
• Eliminacja rozpraszaczy – zablokuj dostęp do social mediów, wycisz telefon, wyłącz telewizor. Nie pozwól, aby cokolwiek mogło cię rozproszyć podczas wykonywania zadania. Dzięki temu będziesz mógł całkowicie skupić się na danym celu, który musisz w danym dniu osiągnąć.
• Ustal nagrody – chcesz pójść na spacer? Iść do kina na nową premierę? Czy może spotkać się z przyjaciółmi? Zawrzyj ze sobą umowę, że spełnisz swoją zachciankę w momencie, w którym z czystym sumieniem będziesz mógł odhaczyć wykonanie danego zadania na dany dzień.
• Terapia – w chwili, w której żadna z metod nie pomoże tobie w zwalczeniu prokrastynacji, warto zdecydować się na terapię poznawczo-behawioralną. W jej trakcie może poznasz źródło swoich problemów z odwlekaniem wszystkiego w czasie, przez co łatwiej będzie zmienić twoje myślenie, dzięki czemu będziesz mógł wyrobić sobie całkiem nowe nawyki pracy.

Spróbuj przetestować każdą z metod. A może uda ci się znaleźć własną i uświadomisz sobie, jak bardzo trzymanie się swoich zasad działania dobrze wpływa na twoje życie oraz zdrowie psychiczne.

Autor tekstu: Patrycja Znoińska